Preludium wyprawy do Osijeku – Autonomiczna Prowincja Wojwodiny (Vojvodina) w Północnej Serbii zamieszkała przez dwa miliony mieszkańców, obejmująca historyczne krainy BaczkiBanatu i Sremu. Tygiel kultur, przez wieki krzyżowały się tu wpływy serbskie, węgierskie, rusińskie, austriackie czy tureckie.




Stolicą Wojwodiny i okręgu południowobackiego jest zamieszkały przez 350 tysięcy mieszkańców Nowy Sad (Novi Sad). Kiedyś nazywany „serbskimi Atenami” albo „europejską Hawaną”, niedawno uhonorowany tytułem Europejskiej Stolicy Kultury. Ważne centrum kulturalno-historyczne, różnorodne kulturowo.




Centralnym punktem i najważniejszym placem Nowego Sadu jest plac Wolności (Trg Slobode), tętniący życiem zarówno w dzień, jak i w nocy. Na środku pomnik burmistrza Svetozara Miletića (XIX w.), aktywnie działającego przeciw madziaryzacji Serbów z Wojwodiny.




Ratusz miejski zamyka plac od strony południowo zachodniej. Wizytówka budownictwa neorenesansowego rozwijającego się w II połowie XIX w. w monarchii austro-węgierskiej. Ozdobiony szesnastoma rzeźbami oraz zwieńczony wieżą z dzwonem św. Floriana.




Z drugiej strony Kościół Najświętszej Marii Panny (Crkva imena Marijinog), neogotycka trójnawowa świątynia z końca XIX stulecia z charakterystyczną 72 metrową wieżą. Nieformalnie nazywana katedrą świątynia wzniesiona w miejscu pierwszego w mieście katolickiego kościoła (z 1742 r.) jest z kolei śladem wpływów węgierskich.




Plac otaczają zarówno eleganckie, secesyjne budynki, jak i nieco nowsze konstrukcje. Różnorodność i zróżnicowanie na każdym kroku. Rolę głównego deptaku pełni Zmaj Jovina – puby, restauracje, muzyka i gwar.




U jego zwieńczenia znajduje się Pałac Biskupi (Vladičanski dvor) jedno z najcenniejszych dzieł architektury w Nowym Sadzie. Siedziba biskupa Serbskiego Kościoła Prawosławnego, który jest dominującym wyznaniem w Nowym Sadzie.




W pobliżu rezydencji biskupiej XIX wieczna katedra eparchii backiej Serbskiej Cerkwi Prawosławnej w Nowym Sadzie, czyli Sobór świętego Jerzego. Podniesiony z ruin, wcześniejsza świątynia uległa zniszczeniu w czasie Wiosny Ludów. Wewnątrz ikonostas z 33 ikonami.




Kamienice zachowane są w stylu baroku, klasycyzmu oraz secesji. Większość odbudowana w XIX wieku. Miasto zadbane, wolne od kiczu i tandety.




Za najbardziej reprezentacyjną ulicę uchodzi ulica Dunavska, łącząca ścisłe centrum z naddunajskim nadbrzeżem. Ściśle przylegające do siebie kamienice o pastelowych kolorach skupiają restauracje, cukiernie i sklepy. Tu z kolei unosi się duch środkowoeuropejskiego imperium Habsburgów.




W pobliżu Dunavski Park – zielona oaza w obrębie ścisłego centrum. Najbardziej popularny, a zarazem najpięknieszy park miejski.




Obok straszy gmach Muzeum Sztuki Współczesnej, prezentujące dzieła artystów z Wojwodiny. Ponad 2,5 tysiąca obrazów, rzeźby oraz grafik przypomina o wielokulturowym dziedzictwie regionu.




Nieco lepiej wygląda Serbski Teatr Narodowy. Gmach wprawdzie z 1981 r., lecz historia życia teatralnego na terenie Wojwodiny ma bogatą tradycję. Założony w 1861 r. jest najstarszym profesjonalnym teatrem wśród Słowian południowych.




Wojwodina ma złożoną historię i skomplikowaną współczesność. Miasto poważnie ucierpiało w trakcie obydwu wojen światowych, a także w czasie bombardowań NATO w 1999 r. (operacja Allied Force). W tle siedziba rządu autonomicznej prowincji.




Najbardziej znanym świadectwem bogatej historii jest majestatyczna XVIII wieczna Twierdza w Petrovaradinie (Petrovaradinska tvrdawa) położona po drugiej, lewej stronie Dunaju. Określana mianem „naddunajskiego Gibraltaru” pełniła funkcję koszar wojskowych oraz więzienia. Formalnie to przy niej rozwinęło się miasto (zyskując status wolnego miasta królewskiego w 1748 r.).



Nowy Sad położony jest na Wielkiej Nizinie Węgierskiej u wylotu kanału Dunaj-Cisa-Dunaj. Tereny te zagospodarowali Celtowie, Rzymianie, Hunowie, potem Węgrzy, Turcy osmańscy oraz Austriacy. Współcześnie wizytówka Serbii, o szczególnym statusie. Każdego roku przyciąga coraz więcej turystów.