Vuelta a España (2024) – link
Liczące 220 tys. mieszkańców Elche (po walencku Elx) jest swego rodzaju gajem palmowym, największym w Europie. Liczba palm przewyższa liczebność populacji. Spacerując po mieście – zwłaszcza w rozległym Parku Miejskim (Parque Municipal) można odnieść wrażenie, że jest się w środku oazy.
Wizytówką miasta jest Pałac Altamira (Palacio de Altamira), który w ciągu stuleci pełnił wiele funkcji. Między XI a XIII wiekiem zajmowali go muzułmanie, potem był rezydencją hiszpańskich władców Elche. Funkcjonował także jako więzienie, a nawet jako fabryka tkanin.
Współcześnie mieści muzeum archeologiczne (Museo Arqueológico y de Historia de Elche). Obok pałacu znajdują się fragmenty odkrytej twierdzy.
Jedyną pozostałością po murach miejskich jest natomiast Torre de la Carrahora.
Na rozległym placu (Plaza del Palacio y sus fuentes) powstał pomnik „Geografia de la memoria” autorstwa Eutiquio Estirado. W jakim celu, to jedna z zagadek Elche.
Najważniejszą świątynią w mieście jest Bazylika Najświętszej Marii Panny (Basilica Menor de Santa Maria) wzniesiona na przełomie XII i XIII stulecia na miejscu dawnego meczetu. Charakterystycznym elementem budowli są kobaltowe kopuły.
Wnętrze świątyni łączy różne style – barokowy, rokokowy, neoklasycystyczny.
W połowie sierpnia w bazylice odgrywane jest średniowieczne misterium (Misteri d’Elx), sakralny dramat muzyczny opowiadający o wniebowstąpieniu i koronacji Matki Boskiej. Utwór śpiewany jest po łacinie oraz w języku walenckim. Dzięki bulli papieża Urbana VIII z 1632 r. misterium było jedynym na świecie, którego nie dotyczył zakaz wystawiania religijnych przedstawień w kościele, ogłoszony podczas soboru trydenckiego. Co zaskakujące, nawet misterium trafiło na listę UNESCO.
W całym mieście można trafić na repliki popiersia kobiety przedstawiającego arystokratkę z zawieszonym naszyjnikiem i bogato zdobionym nakryciem głowy. Dama z Elche jest symbolem miasta. Ponadpółmetrowy oryginał (obecnie eksponowany w Muzeum Archeologicznym w Madrycie) został wyrzeźbiony w III w. p.n.e. (odkryto go w 1897 r.).
Aktualny układ miasta sięga wieku XVII stulecia. Formalnie głównym placem pozostaje Plaça de Baix. Starówka zachowała elementy muzułmańskiej przeszłości i barokowego splendoru.
Przy placu znajduje się gmach Starego Ratusza (Ajuntament d’Elx).
Rolę współczesnego centrum Elche pełni jednak położony nieopodal Plaça Glorieta.
W 1991 r. grupa artystów z różnych stron świata postanowiła wspólnie narysować mural w korycie rzeki Vinalopó. W ten sposób powstał Projekt Víbora – szerokie na 14 m i długie na 1200 m dzieło, które trafiło do Księgi Rekordów Guinnessa w kategorii największy mural na świecie.
Muzeum Lasu Palmowego (Museu del Palmerar) umożliwia poznanie historii gaju w Elche, metod uprawy palm i ich nawadniania, a także prezentuje wykonywane z nich produkty rzemieślnicze. Owoce otrzymuje się z palm żeńskich, natomiast wykorzystywane w rzemiośle liście – z męskich.
Palmy w Elche sadzili już Fenicjanie i Rzymianie, do ich największego rozpowszechnienia przyczynili się jednak Maurowie. Według starego zwyczaju palmowe ozdoby co roku są wysyłane papieżowi, hiszpańskiej rodzinie królewskiej oraz szefowi rządu.
Najbardziej znanym ogrodem botanicznym jest jednak Ogród Księdza (Huerto del Cura) utworzony w 1943 r. Zapewnia przechadzkę wśród bujnej śródziemnomorskiej roślinności – palm, figowców, drzew pomarańczowych, cytrynowców, granatowców.
Główną atrakcją ogrodu botanicznego jest niespotykana, szczególna palma o siedmiu koronach nazwana Palmą Cesarską (Palmera Imperial).
Nazwę drzewo zawdzięcza spacerującej po ogrodzie (w 1894 r.) Elżbiecie Bawarskiej, cesarzowej Austrii i królowej Węgier, znanej jako Sissi.
Atrakcją Huerto del Cura jest także unikalna kolekcja olbrzymich kaktusów.
Gaj palmowy (El Palmeral de Elche) o powierzchni 1617 km2 jest wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.