Chamonix-Mont-Blanc – miasteczko położone w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Górna Sabaudia uznawane jest za alpejską stolicę. Jednocześnie meta Tour du Mont Blanc – link.
Dolina Chamonix (Vallée de Chamonix) została odkryta i zasiedlona pod koniec X wieku. Turystyczna epoka rozpoczęła się w połowie XVIII w. W 1916 roku Chamonix przemianowano na współczesną nazwę uwzględniającą pobliski masyw Królowej Alp.
Złożona z 16 wiosek gmina jest mekką miłośników alpinizmu, kolarstwa ekstremalnego i narciarstwa. Z jednej strony miasteczko było gospodarzem zarówno zimowych igrzysk olimpijskich, jak mistrzostw świata w narciarstwie alpejskim oraz klasycznym. Z drugiej opisywane jako „największe zagłębie śmierci sportowej na świecie”.
Uroku dodaje przepływająca rzeka Arve, przez którą przeciągnięto wiele mostów i kładek. Miasto tonie w zieleni i kwiatach (zwłaszcza surfinie). Położenie Chamonix wśród gór sprawia jednak, że w samym środku lata promienie słoneczne padają tu zaledwie przez kilka godzin dziennie.
Sam „dach Chamonix” i Europy (pomijając dyskusje nt. położenia Elbrusu) zdobyto 8 sierpnia 1786 roku (Jacques Balmat i dr Michel Gabriel Paccard). Od tej chwili czas przyspieszył, przyciągając bardziej i mniej ambitnych naśladowców.
Współcześnie Chamonix zamieszkałe przez ok. 10 tys. górali jest odwiedzane rocznie przez ok. cztery miliony turystów, w tym tysiące miłośników turystyki górskiej. Zakopiańskiego klimatu na szczęście się tu nie uświadczy.
Miasto oferuje także garść zabytków, w tym rzymskokatolicki kościół Saint-Michel w stylu baroku sabaudzkiego lub alpejskiego z cebulową dzwonnicą z XII w., pamiętającą czasy benedyktyńskie. Świątynia pochodzi dopiero z początku XVIII stulecia.
Chamonix-Mont-Blanc nie ogranicza się do zabudowań w dolinie Arve, lecz obejmuje także trudniej dostępne schroniska na górskich zboczach.
Alpejska stolica jest dobrze skomunikowana. Główny dworzec oferuje typowe połączenia, które pozostają w tle kolejowej atrakcji miasta.
W 1980 r. wybudowano kolejkę do Montenvers Mer de Glace (mimo protestów ówczesnych mieszkańców Chamonix), umożliwiając turystom konfrontację z lodową krainą.
Współcześnie malowniczą i urokliwą trasę (ok. 25 minut) na wysokość 1913 m n.p.m. pokonuje się charakterystycznymi czerwonymi wagonikami na torze zębatym. Tramwaj wspina się przez lasy i tunele ponad 5 km ku sercu Alp. Sylwetka pociągu widnieje na wielu pocztówkach i alpejskich plakatach.
Lodowiec Mer de Glace (Morze Lodu) jest najdłuższym francuskim lodowcem – 40 km2 szerokości, 7,5 km długości i 200 metrów głębokości. W tle ściana Les Grandes Jorassses.
Po obejrzeniu wystawy poświęconej historii lodowców w Glaciorium, wypada udać się kolejką gondolową w rejon pierwszego alpejskiego trekkingu z udziałem Richarda Pococka oraz Wiliama Windhama. Jeszcze w połowie XVII w. Mer de Glace schodził do dna doliny, na rogatki Chamonix. Współcześnie ukrywa się w wyższych partiach gór.
Znikający lodowiec jest pokryty rumowiskiem skalnym. Uzmysławia stopień i szybkość dewastującej ingerencji człowieka w naturę oraz szybkość dokonujących się zmian klimatycznych.
Lodowiec konsekwentnie cofa się, co roku traci 4-6 metrów grubości oraz 30 metrów długości. W efekcie trzeba schodzić dalej i głębiej. Wejście do groty wydrążonej w lodowcu – Grotte de glace.
Wnętrze lodowca w odcieniach szarości i koloru niebieskiego. Potęga natury, lodowe rzeźby, przenikający chłód, zainstalowane oświetlenie, nierzeczywista rzeczywistość.
Tempo gromadzenia się śniegu jest większe niż jego topnienie. Kolejne warstwy osiadają, tworząc tzw. lód lodowcowy. Proces przesuwania się stale migrującego lodu zajmuje około trzech stuleci. Ten powstał ze śniegu, który spadł pod koniec XVIII stulecia, czyli w czasie, w którym miało miejsce pierwsze wejście na Mont-Blanc.
Lodowiec ucieka co sił w nogach (w ciągu 200 lat lodowiec stracił 3 km długości i 200 m głębokości poniżej Montenvers), zaś grota lodowcowa jest odbudowywana oraz drążona co roku od nowa. Jaskinia lodowa jest zamykana w październiku celem przeprowadzenia prac konserwacyjnych.
Chamonix słynie także ze spektakularnej kolejki linowej na szczyt Aiguille du Midi (3842 m), którą można przedostać się przez cały Masyw Mont Blanc aż do włoskiego Punta Helbronner.
Alpejska stolica jest wreszcie zwornikiem licznych tras i szlaków turystycznych, z których najsłynniejszym jest okalający całe pasmo Tour du Mont Blanc. W Chamonix-Mont Blanc początek bierze także jeszcze bardziej wymagający Walker’s Haute Route zmierzający do szwajcarskiego Zermatt u podnóża Matterhornu.
Tour du Mont Blanc – wprowadzenie – link
Część I – link
Część II – link
Część III – link
Aiguille du Midi – link