Tegoroczny wrześniowy małofarzański trekking udało się połączyć z jedną ze słowackich „żelaznych dróg”. Lokalną ferratę HZS Martinske Hole odwiedziliśmy już w zeszłym roku przy okazji wyprawy na Wielką Fatrę, zatem tym razem wybór padł na położone w sąsiednich Górach Kremnickich (Kremnické vrchy) via ferraty Komin i Ferratový Svet, czyli Skalka pri Kremnici.
Nazwa pochodzi do wzgórza Skałka (Skalka). Kompleks turystyczny (atrakcją regionu są wyciągi narciarskie) znajduje się kilkanaście kilometrów na północny-wschód od zabytkowego miasta Kremnica.
Na miejscu funkcjonuje kilka wypożyczalni tzw. ferratowych setów (uprząż, lonża z absorberem oraz kask) z możliwością wcześniejszej rezerwacji sprzętu.
Schemat jednokierunkowych tras o zróżnicowanym poziomie trudności od skali „A” do „E”, czyli od prostych do skrajnie trudnych.
Skalky oferują wiele możliwości. Nie brakuje eksponowanych tras jak chociażby Lanova Siet (poziom trudności D), czyli wspinaczka po wiszącej pionowo 30-metrowej stalowej sieci.
Znajdą się również wyzwania dla cierpiących na klaustrofobię, choćby na trasach Komin czy Kominárska.
Wypada zacząć jednak od osiemdziesięciometrowego wiszącego mostu, czyli widowiskowej trasy o niezaskakującej nazwie Most.
Pokonanie mostu nie wymaga szczególnych umiejętności (poziom A), przepaść skłania jednak do refleksji przy stawianiu kolejnych kroków.
Można polemizować z relacjami, że to spacer „tylko dla ludzi o mocnych nerwach”. Natomiast pod względem widokowym to bez wątpienia najciekawszy wariant spośród ferratowych tras.
Zostupovka – jedyna trasa zejściowa, niejako wspólny odcinek, którym dociera się do pozostałych tras wejściowych.
Początek po klamrach i drewnianych stopniach przy skale.
W ramach rozgrzewki dodatkowo krótki, wiszący mostek dzięki któremu omija się strome i osypujące się zbocze.
Klasyk tutejszej ferraty – główna trasa podejściowa Komin wiedzie po klamrach do… komina znajdującego się między zacienionymi skałami.
Komin jest najbardziej urozmaiconą trasą, niekiedy łagodna, niekiedy bardziej wymagająca. Klamry bez wątpienia ułatwiają poruszanie się po skałach.
Trasa Jaskyniarska – kiedy robi się trochę zbyt ciasno z plecakiem.
Kominárska – jeden z wariantów górnego odcinka ferraty.
Dla ambitnych wytyczono trasę Výzva, czyli wyzwanie (poziom E). Jakoby najtrudniejsza ferrata na Słowacji. Nas tam nie było, to i brak stosownego zdjęcia. Trzeba mierzyć siły na zamiary.
Dla średniozaawansowanych dedykowana wydaje się Trubacova Veza – odgałęzienie prowadzące eksponowanym trawersem na skałę z symbolicznym krzyżem.
Nieco dalej most linowy, czyli spacer po pojedynczej linie nad przepaścią.
Atutem tutejszego kompleksu ferrat Skalka jest bogactwo tras i możliwość doboru pod kątem umiejętności, kondycji i postępującego zmęczenia. Skalka jest uznawana za jedną z najpiękniejszych ferrat dostępnych na Słowacji.
Na końcu trasy zasłużony odpoczynek z widokiem na Kremnické vrchy, pasmo należące do tzw. Łańcucha Wielkofatrzańskiego.
Po sąsiedzku znajduje się Via Ferratový Svet (Via Ferratowy Świat) udostępniony w 2020 r.
Via Ferratový Svet stanowi jednak dodatek do ferrat Komin. Na ich tle wypada trochę blado.
Chociaż zdarzają się wymagające fragmenty, jak choćby ferrata Traverz, czyli trawers na wysokości kilku metrów nad ziemią.
W ciągu kilku godzin można (warto) przejść kilkanaście tras o bardzo zróżnicowanym poziomie trudności.
Kremica
Nazwa Gór Kremnickich pochodzi od położonego nieopodal wartego odwiedzenia trzynastowiecznego miasta Kremnica uznawanego za złotą perłę słowackich miast górniczych. W 1328 r. osada Cremnychbanya otrzymała od węgierskiego króla Karola Roberta prawa i przywileje wolnego królewskiego miasta górniczego i menniczego.
Na zamku miejskim (Mestský hrad Kremnica) mieściła się siedziba królewskiego zarządcy komory górniczej i menniczej. W XV wieku wzniesiono gotycki kościół pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej. W połowie XV w. na polecenie króla Zygmunta Luksemburskiego miasto otoczono murami obronnymi, zachowanymi w doskonałym stanie.
Historyczne centrum miasta tworzą zabudowania wchodzące w skład tzw. miejskiego rezerwatu zabytkowego. Usytuowane u podnóża hradu miasto zaczęło się formować w połowie XIV stulecia.
Współcześnie centralnym punktem miasta jest plac im. Sztefanika (Štefánikovo námestie).
Nieopodal Kremnicy wyznaczono geograficzny „środek Europy” – w miejscu, w którym znajduje się kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela (Kostol sv. Jána Krstiteľa) w Kremnickich Baniach.
Kamień (obelisk) uwidaczniający słowacki geograficzny Środek Europy to także kamień węgielny Państwowości Słowackiej.